دوای پڕۆسەی ئاشتی لە تورکیا، چی؟

دواجار دوای تێپەڕبوونی 40 ساڵ بەسەر خەباتی شاخ و قۆناغەکانی دروستبوونی پەکەکە, بەڕابەرایەتی عەبدوڵا ئۆجلان و دواتر دەستگیرکردنی لەساڵی 1999 دا ململانێیەکانی لەگەڵ دەسەڵاتدارانی تورکیا لەدوای ساڵی 1984 بارودۆخەکە سەختی و دژواری زۆری تێپەڕاندو کوشت و بڕێکی لەهەردوولادا بەرپاکرد، لەگەڵ حزب و گروپەکانی تری ناوچەکە، دوواجار دەستگیرکردنی ئۆجلان لەساڵی 1999دا کاتێک بەهاوکاری مۆسادی ڕژێمی زایۆنی و بە گەلەکۆمەکی دەستگیر کرا و ڕادەستی تورکیا کرایەوە.

ئەو حزبە کەوتە دۆخێکی ترەوە، شەڕو ئاڵۆزییەکان زیاتر پەرەی سەند لەنێوان تورکیا و قەندیل بەردەوام بوون، ئیتر ئەم قۆناغە تێپەڕی و لەدواجاردا ڕۆسەی ئاشتی لەنێوان دەوڵەتی تورکیا و پارتی کرێکارانی کوردستان هەنگاوەکانی دەستی پێکرد.

دوای پەیامەکانی عەبدوڵا ئۆجلان، پڕۆسەی ئاشتی لەتورکیا هەنگاوێکی ئەرێنی بوو، لێرەوە لە قۆناغەکانی گەیشتن بەماف و خواستەکانی کورد کۆتاییهات و جەخت لە مافەکانی گورد کرایەوە، وەک نەتەوەیەکی تری ژێر دەسەڵاتی تورک بن.

لەم دیدگایەوە ئەمڕۆ بەشێک  لە کوردستانیانی تورکیا هاتەدی، بە یەکەم هەنگاوی دانانی چەکەکان و بێدەنگکردنیان و دەستپێکردنی پڕۆسەی ئاشتی نێوان کوردو تورک، بۆ بیاندنانەوەی بەیەکەوتبوونی نەتەوەو بۆچوونە جیاوازەکان، کە ڕەنگە ئەمڕۆ تورکیایەکی جیاواز خۆی پیشان بدات، بەڵام دەکرێت ناڕەزایی شەقامی تورکی بەدوادابێت و ئەو ئەگەرانەش ڕەنگە بەشێوەیەکی توند ڕووبەڕووی ڕەجەب تەیب ئەردۆغان و پارتەکەی ببێتەوە، بەتایبەتی بنەماڵەکانی کوژراوانی دەستی  پەکەکە.

ئامانجی گەیشتنی کورد بۆ دۆزەکەی کارێکی سەختە تاکو بەدەستی دێنێ، ئەمەش قوربانیەگی زۆری ویست و ماوەیەکی زۆری خایاند، ئەم هتنگاوە دەسپێکی دەستکەوتەکانا و پارێزگاری لێکردنی دەبێتە زەروورەت و ئەرک و بەرپرسیارێتی قوڕستر دەکات، بەتایبەت ئەو کارەکتەرە سیاسێ و سەربازیێانەی بەرهەڵستی دەکەن، یان هێزە هەرێمایەتی و نێودەوڵەتیەکانی دەوروبەر، کە بەڕژەوەندیەکانیان لەگەڵ ئەم پڕۆسەی پاشتیە هەڵ ناکات.
لەگەڵ ئەمەشدا هیواخوازین ئەم پڕۆسەیە بەکردەیی لەنێوان هەردوولا جێبەجێ بکرێن و پابەندبن بە خاڵ بەخاڵی ئەم ڕێککەوتنە لەچوارچڕوەی یاسایی و جێکردنەوەی مافەکانی کورد لەم وڵاتەدا.
پڕۆسەی ئاشتی و چەکدانانی پەکەکە ڕاستگۆیی و ئینسافی دەردەخات و قۆناغێکی نوێ لەناوچەکە دێتە ئاراوە، کە گەلانی ناوچەکە بەرەو ئارامی و یەکهەڵوێستی دەبات،تاڕادتیەکیش هەوایەکی ئارام هەڵمژێت و سێاسەت و پلانی نوێی دەوێت ، ئەگەر ئەو هێزو دەوڵەتانەی بەرژەوەندییان لەگەڵ ناگونجێت دەستیان پێی نەگات و دوای ئەوەش سیاسەتی ناوخۆیێ و چۆنیەتی مامەڵەکردنیان لتتورکیاێ، ئیتر ئەگەر بەکردەیی پیادە بکرێت