ئایا یەكێتی ڕیفراندۆمی كرد؟

موحەمەد حه‌كیم جه‌بار

لەساڵیادی ڕیفراندۆمدا، جێی خۆیەتی ئەم پرسە شەن و کەو بکرێ و ھەڵوێستەی لەسەر بكرێت و سەرپێیانە لێی نەڕوانین و بەموزایەدەو هێرشكردنە سەر یەكیش كارته‌كان تێكه‌ڵ نه‌كه‌ین، بۆیە پێویستە بەرپرسیارێتیی ھەمووان لەو پرسەدا دیاری بکرێت، بەھەڵوێستی کۆمەڵی ئیسلامیشەوە، کە ڕەنگە ھەندێك رەخنە و گلەییان ھەبێ لەسەر دوابڕیاری حیزبەكەمان بەدەنگدان بە"بەڵێ" بۆ ڕیفراندۆم لەڕۆژی ڕاپرسییەکەدا.

هاوڵاتیان و چاودێران و چالاكان مافی خۆیانە لەسەر ریفراندۆم كە لێكەوتەی زۆری بەدوای خۆیدا هێنا قسەیان ھەبێت، بەڵام دەبێت ئەوەمان بیر نەچێت كە پشتگیری ھەموو لایەنەکان جگە لە گۆڕان و کۆمەڵ لە بڕیاردان لەسەر ڕیفراندۆم لەلایەك و بریاڕو پشتگیری یەكیەتی لە لایەكیتر، ڕوونتر بڵێم پشتیوانی هێزەكانی تر ھیچ کاریگەرییەکی ئەوتۆی نەدەبوو، بەراورد بەپشتگیرییەکەی یەکێتی نیشتمانیی، چونکە یەکێتی دەیتوانی ڕێگربێت و نەھێڵێت ئەم ڕیفراندۆمە بکرێت، ڕەنگە بپرسن چۆن؟

چونكە یەكێتی حاكمی موتڵەقی سنووری خۆیەتی و ئەو ناوچەیە لە هەموو روویه‌كه‌وه‌ ئه‌و به‌ڕێوه‌ی ده‌بات، یەكێتی نیشتیمانیی وەکو چۆن توانیویەتی دەزگاکانی ئاسایش و زانیاری و دژەتیرۆرو داھات و پێشمەرگەو گومرکی جیای هەبێت لەزۆنی سەوزدا، بەو شێوەیەش دەیتوانی بۆ ڕیفراندۆم بڵێت نابێت و ناکرێت و نابمە بەشێك لەو بڕیارە، لانیکەم لەکەرکووک و ناوچەکانی ماددەی ١٤٠، بەڵام ئەو کارەی نەکردو دواتر ھەر یەکێتی خۆی باجەکەیدا، بەتایبەتی لە که‌رکوک ، پێش چەند ڕۆژێک لەڕاپرسییەکەی ٢٥-٩ بە شاندی یەکێتیمان وت -کە ھاتبوونه‌ سەردانمان– بۆ مێژوو پێتان ده‌ڵێین، دڵنیابن کەرکوکتان لەده‌ست ده‌رده‌چێت ودواتریش لەڕاگەیاندن ئه‌ڵێین پێمان وتن.

پاساوی جیاوازیی ڕاوبۆچوونی ناو یەکێتی، ئەو حیزبە لەو بەرپرسیاریەتییە مێژوویە ناپەڕێنێتەوە، هه‌رچه‌نده‌ ئێمه‌ تێگه‌یشتووین له‌و قۆناغی راگوزه‌ره‌ی یه‌كێتیی، به‌ڵام ئه‌و دۆخه‌ تایبه‌ته‌ش ناتوانێت شانی یه‌كێتیی له‌ژێر باری ئه‌و به‌رپرسیارێتیه‌ مێژووییه‌ خاڵیی بكات.

هیواخوازم یەکێتی تەنیا لە کاتی بوونی ھەڕەشەو مەترسیی بۆ سەر بەرژەوەندییە حیزبییەکانی خاوەنی هه‌ڵوێستی (نا) نەبێت! بەڵكو بەزانستیانه ‌و دانایانه‌ به‌مێژووی نزیكییدا چوبێتەوە، بەتایبەتیی بە"نەخێر"و "بەڵێ"كانیدا!